Khoảng một tháng sau khi cuộc chiến tranh Nga-Nhật bắt đầu vào tháng 2 năm 1904, Quốc hội Nhật chấp thuận một khoảng ngân sách đặc biệt tạm thời trị giá ¥48 465 631 đủ cho đến khi chiến tranh kết thúc. Nó bao gồm Chương trình "bổ sung hải quân trong chiến tranh" năm 1904 cho phép chế tạo hai tàu chiến và bốn tàu tuần dương bọc thép và một số các tàu khác. Hai trong số bốn tàu tuần dương đó mà sau này trở thành tàu tuần dương lớp Tsukuba được đặt hàng vào ngày 23 tháng 6.[1]

Dựa trên kinh nghiệm từ trận Hoàng Hải vào tháng 8 năm 1904, Khi hạm đội Nga có thể nổ súng ở những phạm vi vượt xa những gì đã dự đoán trước chiến tranh, Hải quân Nhật quyết định trang bị súng 12 inch (305 mm) cho các tàu chủ lực, lớn hơn nhiều các loại súng nhỏ hơn được sử dụng bởi các tàu tuần dương bọc thép hiện có của Nhật Bản.[2] Sự nâng cấp vũ khí cũng được chứng minh bằng sự thay đổi trong học thuyết chiến đấu của Hải quân Nhật. Học thuyết mới yêu các tàu tuần dương bọc thép mới sẽ vừa chiến đấu cùng với các tàu thiết giáp hạm trên chiến tuyến và cùng lúc tìm cách áp đảo các tàu tuần dương bọc thép hộ tống của đối phương.[3] Thiết kế lớp Tsukuba trong một thời gian ngắn có thể được coi là lớp tàu tuần dương mạnh nhất thời bấy giờ cho đến khi người Anh cho ra mắt lớp Invincible.[4] Chúng cũng là thiết kế chủ lực hạm đầu tiên được thiết kế bởi Nhật Bản và được đóng tại xưởng tàu Nhật.